Oude kastjes, telefooncellen of verbouwde konijnenhokken - openbare boekenkasten heb je in alle soorten en maten. Er staan er inmiddels duizenden in Nederland. Op straat, in winkels, hotels of jachthavens.

Op de site Minibibliotheek.nl vind je alle informatie. Als je er zelf eentje wilt starten dan kun je er gratis bouwplannen voor een boekenkastje downloaden. Op Pinterest vind je volop mooie voorbeelden van zelfgemaakte minibiebs.

Hoe werkt het?

Is er nog geen openbare boekenkast bij jou in de buurt? Start er zelf eentje! Het idee is simpel: iedereen kan boeken lenen én boeken terugzetten in de kast. Het motto: Take a book, leave a book.

Om te starten heb je niet meer nodig dan wat boeken en een kast. Dat kun je breed zien: er zijn openbare boekenkasten in kratjes, in oude telefooncellen of omgebouwde konijnenhokken en nachtkastjes. Google op afbeeldingen van 'little free library' en je krijgt beslist inspiratie!

Wat voor locatie?

Je kunt kiezen voor een semi-openbare plek - in de hal van je flatgebouw, in de horeca of in de kantine van je bedrijf of vereniging. Je kunt het kleinschalig houden, voor voorbijgangers in je eigen straatje of juist kiezen voor een plek op een drukke locatie.

Gaat dat wel goed?

Tja, zo nu en dan horen we verhalen van leeggehaalde boekenkasten. Maar veel vaker gaat het goed - hartstikke goed zelfs. Sommige boekenkasten krijgen een hechte groep gebruikers, soms zelfs met een eigen Facebookpagina. 

Tips van ervaren bibliotheekhouders? Sociale controle helpt. Een briefje met toelichting helpt. De boekenkast netjes houden helpt ook. Zoek je voorbeeldtekstjes? Je kunt ze downloaden, bij de knoppen op deze pagina.

Do's en don'ts

Het is altijd handig als je het wiel niet opnieuw hoeft uit te vinden. Daarom zetten we wat do's en don'ts voor je op een rijtje over het opstarten van een openbare boekenkast.

• Denk na over de locatie: in de kantine van je bedrijf, op flexwerkplekken, op straat richting station of naast een koffietentje. Kies je voor een drukke of juist een wat rustiger plek? Veel passerende bezoekers - toevallige voorbijgangers of gerichte bezoekers - zorgt ook voor sociale controle. In het verlengde daarvan: wil je publiciteit genereren voor je boekenkast?
• "Gratis boeken kun je niet stelen', zegt LittleFreeLibrary. Maar als je wilt voorkomen dat een ander geld verdient aan jouw boeken, dan kun je bijvoorbeeld een stempel op het schutblad zetten. "Ik schrijf in een uitgelezen boek voorin 'Doorgeefboek' en mijn naam en de periode waarin ik het heb gelezen", schrijft Petra op de Broedplaats.
• Zorg voor onderhoud, zeker als de boekenkast veel gebruikt wordt en op een druk bezochte plek staat. Passanten zijn eerder geneigd te stoppen bij een mooie goed onderhouden boekenkast.
• Zorg voor omloop, dan is er steeds een nieuw aanbod. De vaste gebruikers kunnen elke keer weer een nieuw boek uitzoeken en voor passanten ziet dit er aantrekkelijk uit. Staat je kast op een rustige plek? Houd dan een voorraadje achter de hand om het aanbod af en toe af te wisselen.

... en tips om je boekenkast nog leuker te maken 

Tip 1: Doe een briefje in het boek met hoe jij hebt boek hebt ervaren, zo deel je je leeservaring. Misschien overtuigt dat anderen ook wel om het boek te lezen!

Tip 2: Leg een 'gastenboek' en een pen in je boekenkast. Mensen kunnen reageren en bijvoorbeeld ook aangeven welke boeken ze heel graag zouden willen lezen. 

Tip 3: Met een zeepkist ernaast kun je wekelijks een voorleesmomentje organiseren. Warme chocolade erbij van de dichtstbijzijnde horeca... (een tip van nudger Marieke)

Waar staan openbare boekenkasten?